Osteoporozlu postmenopauzal qadınlarda D3 vitamini və K2 vitamininin lumbar fəqərələrində sümüyün mineral sıxlığına birgə tətbiqinin təsiri 

 Orijinal məqaləni buradan oxuya bilərsiniz

1.      Keio Universiteti Tibb Fakültəsi İdman Klinikası şöbəsi, 35 Shinanomachi, Shinjuku-ku,                        Tokyo 160-8582, Yaponiya

2.      Ortopedik Cərrahiyyə şöbəsi, Milli Müdafiə Tibb Kolleci, 3-2 Namiki, Tokorozawa,                               Saitama 359-8513, Yaponiya

Xülasə                                                                                                                                                                             

Osteoporozlu postmenopauzal qadınlarda D3 vitamini və K2 vitamininin birləşməsinin lumbar fəqərələrində sümüyün mineral sıxlığına (SMS) təsiri araşdırıldı. 55-81 yaş arası, menopauza dövründən 5 il keçmiş, 92 osteoporotik qadın təsadüfi olaraq dörd tətbiq qrupuna bölündü: D3 vitamini (1α-hidroksivitamin D3, 0.75µg / gün) (D qrupu; n=29), vitamin K2 (menatetrenon, 45 mq / gün) (K qrupu;  n=22), D3 vitamini və K2 vitamini (DK qrupu, n=21) və kalsium (kalsium laktat, 2 q / gün) (C qrupu; n=20) . Lumbar fəqərələrində SMS (L2-L4) müalicəyə başladıqdan 0, 1 və 2 il sonra ikiqat enerjili rentgen absorpsiometri ilə ölçülmüşdür. Dörd qrup arasında yaş, bədən kütlə indeksi, menopauzadan sonra keçən müddət və SMS-da əhəmiyyətli bir fərq yox idi. Təkrar ölçmə ilə bir tərəfli varyans analizi (ANOVA) C qrupunda SMS-da əhəmiyyətli bir azalma olduğunu göstərdi (P, 0.001). Təkrar ölçmə ilə iki tərəfli ANOVA D qrupu ilə müqayisədə D və K qruplarında SMS-da (müvafiq olaraq P, 0.05 və P, 0.001) və DK qrupunda SMS-da C, D və K qruplarına (sırasıyla P, 0.0001, P, 0.05 və P, 0.01) nisbətən əhəmiyyətli dərəcədə artım göstərmişdir. Bu araşdırmalar, D3 vitamini və K2 vitamininin birləşməsinin tətbiqi kalsium ilə müqayisədə, osteoporoz olan postmenopauzal qadınlarda lumbar fəqərələrində SMS-nın artmasında faydalı olduğunu göstərir.

Açar sözlər                                                                                                                                                                   

Vitamin D3  ·  Vitamin K2  ·  Postmenopauzal qadınlar  ·  Osteoporoz  ·  Sümük Mineral Sıxlığı (SMS)

Giriş

Osteoporoz böyük bir ictimai sağlamlıq problemidir və aşağı sümük kütləsi və sınıq riskinin artması ilə xarakterizə olunur. Qadınlarda menopauzadan sonra sürətlənmiş sümük yenidən qurulması ilə qeyd olunan sümük itkisi müşahidə olunur. Menopauzadan 3-5 il sonra müalicə olunmayan postmenopauzal qadınlarda sümük itkisi nisbəti onurğa trabekulyar mineral sıxlığının ildə 4,5% -dir, və bundan sonra sümük itkisi azalır. Menopauza hadisəsi səbəbindən osteoporoz ilk növbədə postmenopauzal qadınları təsir edir. Sümük mineral sıxlığı (SMS) qırıq həddi səviyyəsindən aşağı düşdüyündə, vertebral qırıqlar kimi osteoporotik qırıqlar əslində hər hansı bir yıxılma sübutu olmadan meydana gələ bilər. Çoxsaylı vertebral qırıqlar yalnız bel ağrısına səbəb olmur, həm də sinə və qarın boşluqlarında həcmi azaldır və potensial olaraq çoxsaylı orqanların funksiyasının pozulması ilə nəticələnən yuvarlaq bir bel meydana gətirir. Bu səbəbdən, hətta vertebral qırıqlar da ömrün azalmasına səbəb olan amillərdən biri ola bilər. Beləliklə, osteoporoz olan insanlarda vertebra sınıqlarını azaltmaq üçün təkcə düşmələrin qarşısını almaqla yanaşı vertebral SMS-ı itkisinin qarşısını almaq və ya onurğa SMS-nı qırıq həddindən yuxarı bir səviyyəyə qaldırmaq vacibdir. Bir terapevtik yanaşma vertebral SMS itkisinin qarşısını almağa yönəldilməlidir.

Yaponiyada, ümumiyyətlə D3 vitamini və ya K2 vitamini müalicəsinin, osteoporozlu postmenopauzal qadınlarda lumbar fəqərələrində SMS itirilməsinin qarşısını ala biləcəyi qəbul edilir. Bununla birlikdə, klinik olaraq, D3 vitamini və K2 vitamininin birləşməsinin lumbar fəqərələrində SMS-na təsiri təsbit edilməmişdir. Bu tədqiqatın məqsədi osteoporoz olan postmenopauzal qadınlarda D3 vitamini və K2 vitamininin birgə tətbiqinin lumbar fəqərələrində SMS -na təsirini araşdırmaqdır.

Tədqiqat iştirakçıları və metodlar

Klinikamızda İyul 1993 - Aprel 1998 arasında menopauza dövründən 5 il keçmiş yüz səksən yeddi qadına osteoporoz diaqnozu qoyuldu. Hamısı təsadüfi olaraq D3 vitamini, K2 vitamini, kalsitonin, etidronat və / və ya kalsium idarəsi və / və ya idman kimi bəzi terapevtik müdaxilələr almışdı və 55-81 yaş arası 92 qadın bu sınağı 2 il tamamladı. Onlar təsadüfi olaraq dörd tətbiq qrupuna ayrıldılar: D3 vitamini (1α hidroksivitamin D3, 0.75µg / gün) (D qrupu; n = 29), K2 vitamini (menatetrenon, 45 mg / gün) administrasiyası (K qrupu; n = 22), vitamin D3 və K2 vitamini birləşməsi (DK qrupu; n = 21) və kalsium (kalsium laktat, 2g / gün) (C qrupu; n = 20). İlkin müayinə tibbi anamnez, fiziki müayinə, qan biokimyəvi tədqiqatlar, belin düz rentgen müayinəsi və lumbar fəqərələrində SMS ölçülməsini əhatə etmişdir. Biokimyəvi tədqiqatlar standart avtomatlaşdırılmış laboratoriya üsulları ilə aparılmışdır. Lumbar fəqərələrində SMS -nı aşağıda göstərildiyi kimi ölçülmüşdür. Tədqiqat iştirakçılarından heç birində nə hormon (estrogen) əvəzedici terapiya tarixi yox idi nə də bu sınaqdan əvvəl sümük metabolizmasını təsir edən dərman qəbul etməmişdir. Tədqiqat iştirakçılarından heç biri sınaqdan əvvəl və ya indiki sınaq zamanı ən azı son 5 il ərzində idman fəaliyyəti ilə məşğul olmamışdır. Bu qadınlarda belin düz rentgen müayinələrində onurğa sınıqları və ya müəyyən deformasiya aşkar edilməyib. Serum kalsium, fosfor və qələvi fosfataz səviyyələrinin hamısı normal həddə idi. Bütün iştirakçılardan məlumatlı razılıq alındı.

Pəhriz qiymətləndirilməsi və kalsium və D vitamini əlavəsi

Bütün tədqiqat iştirakçıları qeydiyyatdan keçmiş bir dietoloq göstərişlərinə əsasən, ilk müayinə zamanı 7 günlük qida qeydlərini tamamladılar. İlkin pəhriz qiymətləndirməsindən sonra, bütün tədqiqat iştirakçıları gündəlik 1000 mq kalsium və 400TV D vitamini qida ilə qəbul edilməsinə təşviq edildi və 3 ayda bir dietoloq tərəfindən yoxlanıldı.

Onurğanın bel hissəsinin SMS -nın ölçülməsi

Anteroposterior görünüşdə lumbar fəqərələrində SMS (L2-L4) ikiqat enerjili rentgen absorbtiometriyası (DXA) ilə ölçülmüşdür. XR-26 aləti (Norland, Fort Atkinson, WI, ABŞ) iyul 1993 - yanvar 1996, XR-36 aləti (Norland) isə fevral 1996 - aprel 1998 arasında istifadə edilmişdir. Dəyişmə əmsalı (100 3 SD) / orta) beş ölçmənin hər dəfə hər iki alət üçün 72 saat ərzində yenidən yerləşdirmə ilə üç nəfərdə 1,2%-dən az olması. Beş nəfərdə iki alətin (Norland XR-26 və XR-36) istifadə edildiyi iki ölçmənin dəyişmə əmsalı% 1.1-dən az idi. SMS müalicəyə başladıqdan 0, 1 və 2 il sonra qiymətləndirildi.

Statistik təhlil

Məlumat dəyərləri Cədvəl və Rəqəmlərdə ±SE vasitələri şəklində ifadə edilir. Fisher’in qorunan ən az fərqlilik (PLSD) testi ilə varyans analizi (ANOVA), dörd qrup arasında baza xüsusiyyətlərindəki fərqləri və SMS-da 1 və 2 yaşındakı yüzdə dəyişiklikləri müqayisə etmək üçün istifadə edildi. C qrupundakı SMS-da uzununa dəyişikliklərin əhəmiyyətini araşdırmaq üçün təkrar ölçmə ilə birtərəfli ANOVA istifadə edilmişdir. Dörd qrup arasında SMS-da üfüqi dəyişiklikləri müqayisə etmək üçün təkrar ölçmə ilə iki tərəfli ANOVA istifadə edilmişdir. Bütün müqayisələr üçün P, 0.05 bir əhəmiyyət səviyyəsi istifadə edilmişdir.

Nəticə

Tədqiqat iştirakçılarının  xarakteristikası

Cədvəl 1. D, K, DK, və C qruplarda olan tədqiqat iştirakçılarının baseline (tədqiqatdan öncəki göstəricilər) xarakteristikasını göstərir. Onların ortalama yaşları 63.4, 65.8, 63.6, və 63.5 olmuşdur. Onların ortalama yaşları; boyları; bədən kütlələri; bədən kütlə indeksləri; menopauzadan bu yana olan müddət; plazma kalsium, fosfor və alkalin fosfataza səviyyələri; və gündəlik kalsium qəbulu miqdarları arasında bu 4 qrupda əhəmiyyətli fərq olmamışdır. Lumbar fəqərələrinin ortalama sümük mineral sıxlıqları (SMS) 0.697, 0.682, 0.677 və 0.691 qr/sm² olmuşdur. Bu 4 qrup arasında, onların sümük mineral sıxlıqları arasında (SMS) əhəmiyyətli fərqlər olmamışdır

Lumbar fəqərələrin SMS -da olan dəyişikliklər

Cədvəl 1. D, K, DK və C qruplarında, 1-ci və 2-ci illərdə  lumbar fəqərələrdə SMS-in dəyişiklik faizini göstərir. Cədvəl 2. D, K, DK və C qruplarında lumbar fəqərələrdə SMS miqdarının üfiqi faiz dəyişikliklərini göstərir. C qrupunda SMS-də orta faiz dəyişikliyi baseline-a müqaisədə 1 il ərzində   -0.53%, 2 il ərzində -0.79% olmuş, və bu üfüqi dəyişikliklər əhəmiyyətli dərəcədə olmuşuşdur. (P < 0.001; one-way ANOVA). Dəyişikliklər qarşılıqlı olaraq D qrupunda -0.44% və +0.38%, K qrupunda -0.20% və +0.90%, və bu qrupların hər ikisində 2 il ərzində olan dəyişikliklər C qrupunda olanlarla müqaisədə əhəmiyyətli dərəcədə olmuşdur (hər ikisi P < 0.05, ANOVA Fisher”s PLSD). Təkrarlanmış ölçümlərlə iki tərəfli ANOVA göstərmişdirki C qrupuda olanlarla (ardıcıl olaraq P < 0.05 və P < 0.001 ) müqaisədə D və K qruplarında SMS-da olan üfüqi dəyişikliklər əhəmiyyətli dərəcədə olmuşdur. Digər təfədən DK qrupunda, uyğun olaraq bu dəyişikliklər +1.49% və +1.35% olmuş, bir il ərzində isə C, D və DK qruplarında bunlarda müqaisədə əhəmiyyətli dəyişikliklər olmuşdur (ardıcıl olaraq P < 0.01; P < 0.01 və P < 0.05 ANOVA Fisher”s PLSD ). 2 il ərzindəki C qrupunda dəyişikliklər bunla nisbətən daha əhəmiyyətli olmuşdur (P < 0.01 ANOVA Fisher”s PLSD ). Təkrarlanmış ölçümlərlə iki-tərəfli ANOVA göstərmişdir ki, DK qrupunda SMS-da olan üfüqi dəyişikliklər C, D, və K qrupundakılarla müqaisədə əhəmiyyətli olmuşdur (ardıcıl olaraq P < 0.0001; P < 0.05 və P < 0.01).

       

Şəkil 1a, b. 1-ci və 2-ci illərdə lumber belin sümük mineral sıxlığında (SMS) faiz dəyişikliyi. Məlumat dəyərləri ±SE deməkdir. Fişerin qorunan ən az fərq (PLSD) testi və varyans analizi (ANOVA) dörd qrup (D, K, DK və C) arasında 1 və 2 il ərzində SMS-da baş verən faiz dəyişikliklərini müqayisə etmək üçün istifadə edilmişdir. C qrupunda, BMD-də orta faiz dəyişikliyi 1 il ərzində% 20,53, 2 ildə isə 20,79% olmuşdur. Müvafiq dəyişikliklər D qrupunda% 20.44 və% 10.38 və K qrupunda% 20.20 və 10.90% idi və hər iki qrupda 2 ildə baş verən dəyişikliklər C qrupundakılara nisbətən əhəmiyyətli idi (hər ikisi P <0.05). DK qrupunda, müvafiq dəyişikliklər% 11.49 və% 11.35 idi və 1 illik dəyişikliklər C, D və DK qruplarına nisbətən əhəmiyyətli idi (müvafiq olaraq P<0.01; P<0.01 və P<0.05); 2 illik dəyişikliklər C qrupundakılara nisbətən əhəmiyyətli idi (P <0.01). D, Vitamin D3 (1p-hidroksivitamin D3, 0.75ug / gün) tətbiqi; K, K2 vitamini (menatetrenon, 45mg / gün) qəbulu; DK, D3 vitamini və K2 tətbiqi; C, kalsium (kalsium laktat, 2 g / gün) qəbulu. * P qrupu 0.05-ə qarşı; ** P, 0.01 və C qrupu; *P<0.05 DK qrupuna qarşı; ** P<0.01 vs. DK qrupu

Şəkil 2. Lumbar fəqərələrin SMS -da uzununa yüzdə dəyişikliklər. Məlumat dəyərləri 6 SE deməkdir. Təkrarlanan ölçmə ilə bir tərəfli ANOVA C qrupundakı (dairələr) Lumbar fəqərələrin SMS-da uzununa dəyişikliklərin əhəmiyyətini araşdırmaq üçün istifadə edilmişdir. Dörd qrup arasında Lumbar fəqərələrin SMS-də uzunlamasına dəyişiklikləri müqayisə etmək üçün təkrar ölçmələrlə iki tərəfli ANOVA istifadə edilmişdir. C qrupunda SMS-da uzunlamasına dəyişikliklər əhəmiyyətli idi (P<0.001, bir tərəfli ANOVA). D qrupu (kvadratlar) və K qrupu (almazlar), SMS-da uzunlamasına dəyişikliklər C qrupundakilərlə müqayisədə əhəmiyyətli idi (sırasıyla P<0.05 və P<0.001, ikitərəfli ANOVA). DK qrupundakı SMS-da (üçbucaqlar) uzunlamasına dəyişikliklər C, D və K qruplarına (P<0.0001; P<0.05; və P<0.01, iki tərəfli ANOVA) müqayisədə əhəmiyyətli idi.

Müzakirə

Təqdim edilən araşdırma onu göstərmişdir ki, həm D3 və ya K2 vitaminlərinin 2 il müddətində qəbulu osteoporozlu postmenopauzal qadınların lumbar fəqərələrində SMS-nı (sümük mineral sıxlığı) əhəmiyyətli dərəcədə artırdığı halda kalsium qəbulu isə bu göstəricini əhəmiyyətli dərəcədə azaltmışdır. D3 və K2 vitaminlərinin birgə istifadəsi lumbar fəqərələrdə SMS-nı əhəmiyyətli dərəcədə artırmışdır Və bu artım D3 və K2 vitaminlərinin tək başına qəbulu ilə müqaisədə daha böyük olmuşdur (iki-tərəfli ANOVA ilə göstərilən təkrarlanmış ölçümlər). Postmenopauzal qadınların lumbar fəqərələrində kalsium qəbulunun sümük kütləsi üzərində olan effektləri ilə əlaqədar olaraq, Cumming⁴ meta-analiz texnikaları istifadə edilərək dərc edilmiş araşdırmaları gözdən keçirdi və postmenopauzal qadınlarda davamlı olaraq kalsium qəbulunun onurğa sütunu xaric olmaqla digər bütün hissələrə müsbət təsir göstərdiyini və bu təsirin başlanğıcda kalsium qəbulunun aşağı olduğu, iştirakçıların ortalama yaşının yüksək olduğu və/ və ya iştirakçıların kliniki olaraq osteoporozlu olduğu tədqiqatlarda ən yüksək dərəcədə olduğu müəyyən edilmişdir. Digər tərəfdən Dawson-Hughes bildirmişdir ki, erkən postmenopauzal qadınlarda onurğa hissəsi yüksək dozalarda belə kalsium dəstəyinə cavab verməyib, qida rasionunda aşağı kalsium miqdarına sahib olan postmenopauzal kadınlarda kalsium qəbulu artırılaraq onurğada sümük itirilməsi prosesi geçikdirilə bilər.

Bu nəzərdən keçirilən araşdırmaların nəticələri onu dəstəkləyir ki, gecikmiş mərhələdə postmenopauzal osteoporozlu qadınlarda kalsium qəbulu bel fəqərələrində SMS-nın azalmasının qarşısını ala bilməz. Bənzər şəkildə, təqdim edilmiş araşdırmada əsasən gecikmiş dövrdə olan osteoporozlu qadınlardan ibarət, kalsium qəbul edən qrupda lumbar fəqərələrinin SMS-da əhəmiyyətli azalma müşahidə edildi.

1α Hidroksivitamin D3, 1.25 dihidroksivitamin D3-ün ön formasıdır. Aktivləşmiş vitamin D3 yəni 1α hidroksivitamin D3 və ya  dihidroksivitamin D3 bağırsaqdan kalsiumum absornsiyasını artıraraq və paratiroid hormonun ifrazını tənzimləyərək kirəclənməni asanlaşdırdığı bilinməkdədir. Əlavə olaraq, aktivləşmiş vitamin D3, daxilində γ-karboksiglutamik asitləri olan kalsifikasiya olmuş toxuma zülalı osteokalsinin sintezini artırdığı  və osteoblasları aktivləşdirərək yaranmasını dəstəklədiyi göstərilmişdir. Beləliklə, aktivləşdirilmiş D3 vitamininin qəbulu osteoporoz üçün faydalı bir müalicə kimi qəbul edilmişdir. Digər tərəfdən, K2 vitamininin osteokalsinin karboksilləşməsi üçün əvəzsiz olduğu bilinməkdədir. Çünki, karboksilləşməmiş osteokalsin γ-karboksilləşənə kimi, minerallaşmış toxumada hidroksiapapitə bağlana bilmir, K2 sümüklərin minerallaşmasında rol oynaya bilər. Əlavə olaraq, K2 vitamininin sümük rezorbsiyası üzərindəki incibə edici effekti da bildirilmişdir. Beləliklə, vitamin K2 osteoporoz müalicəsində potensial bir dərman vasitəsi olaraq diqqət çəkmişdir. 

1.25 dihidroksivitamin D3-ün effektləri ilə bağlı bir sıra araşdırmalar var. Buna baxmayaraq, sadəcə bir neçə yaxşı aparılmış perspektivli araşdırmalarla ya 1α hidroksivitamin D3 və ya vitamin K2-nin postmenopauzal qadınlarda  lumbar fəqərələrdə SMS üzərindəki effektləri bildirilmişdir. Mövcud dəlillər dəstəkləyir ki, 1 α hidroksivitamin D3 yapon postmenapauzal qadınlarda hər-hansısa əlavə təsir olmadan, lumbar fəqərələrdə SMS-nın azalmasının qarşısının alınmasında effektiv olmuşdur Bu, yapon osteoporozlu xəstələrdə vitamin K2 metakarpal SMS-nı artırmış və lumbar fəqərələrdə SMS-nın azalmasının qarşısının almışdır. Beləliklə, D3 vitamini və ya K2 vitamininin tək istifadəsi osteoporozlu postmenopauzal qadınların lumbar fəqərələrində SMS-nın azalmıasın qarşısını aldığını göstərir. Bənzər şəkildə, lumbar fəqərələrdə SMS azalmasının qarşısını aldı və mövcud araşdırmada lumbar fəqərələrdə SMS D3 və ya K2 qəbulu yolu ilə yüksəldilmişdir, buna rəğmən mexanizmi qeyri müəyyən olaraq qalır.

Osteoporozlu iştirakçılar ilə D3 və K2 vitaminlərinin kombinə şəkildə istifadəsinin effektləri və D3 və K2 vitaminlərinin kombinə şəkildə istifadəsinin osteoporozlu postmenopauzal qadınlarda lumbar fəqərələrin SMS-na təsiri  ilə bağlı çox az kliniki araşdırma aparılıb. Bir eksperimental araşdırmada, Matsunaga et al. bir sınaq işində, ovariektomiya edilmiş siçovullarda D3 vitamini və K2 vitamininin birlikdə istifadəsinin ovariektomiyanın səbəb olduğu sümük itkisini nəzarətdəki səviyyəyə bənzədiyini, ancaq D3 vitamini və ya K2 vitamininin tək tətbiqini göstərdi, bu əhəmiyyətli dərəcədə sümük itkisi deyil. Bununla birlikdə, ovariektomiya ilə qurulmuş osteoporoz olan heyvanlarda sümük kütləsinə D3 vitamini və K2 vitamininin birləşdirilmiş tətbiqi barədə heç bir dəlil bildirilməmişdir. Mövcud klinik tədqiqat, 2 il ərzində D3 vitamini və ya K2 vitamininin tək tətbiq edilməsinin, osteoporozlu  postmenopauzal qadınlarda lumbar fəqərələrin SMS -ını bir qədər artırdığını və birlikdə tətbiq edilməsinin bu SMS -ın artımının artırdığını göstərdi. Mövcud klinikada olan bu tapıntılara və əvvəlki eksperimental tədqiqatların nəticələrinə əsasən, D3 vitamini və K2 vitamininin tətbiqinin sümük kütləsinə təsiri interaktiv və əlavədir və bunların birləşməsi postmenopauzal erkən qadınlarda sümük itkisinin qarşısını ala bilər və osteoporozlu qadınlarda postmenopauzalın sonlarında sümük kütləsini artıra bilər. Bu işdə kombinə edilmiş D3 vitamini və K2 vitamininin lumbar fəqərələrinin SMS -na tətbiqinin müsbət təsir mexanizmi qeyri – müəyyən qalır. Osteokalsinin K2 vitamini ilə karboksilasiyasından əvvəl D3 vitamininin tələb olunduğu göstərilmişdir, çünki osteokalsin aktiv D3 vitamininin təsirindən əmələ gəlir. Əslində Orimo et al. serum 1,25 dihidroksivitamin D3 səviyyələri daha yüksək olan osteoporotik xəstələrdə K2 vitamininin SMS –na təsirinin daha çox olduğunu göstərdi. Koshihara et al. K2 vitamininin insan osteoblastından qaynaqlanan minerallaşmaya təsiri D3 vitamininin iştirakında artdığını göstərdi. Ayrıca, Hara et al. K2 vitamininin ovariektomiya səbəbindən sümük itkisinə təsirinin D3 vitamini olan pəhrizdəki siçovullarda təsirləndiyini, ancaq D3 vitamini olmayan pəhrizdəki siçovullarda olmadığını göstərdi. Bu dəlil, K2 vitamininin aktiv D3 vitamini idarəsi olduğu zaman osteoblastlar tərəfindən aktivləşdirilmiş D3 vitamini ilə əlaqəli mineralizasiyanı əhəmiyyətli dərəcədə artırdığını göstərir. Aktivləşdirilmiş D3 vitamini ilə induksiya edilən osteokalsinin vitamin K2-yə bağlı karboksilasiyasının, D3 vitamini və K2 vitamininin sümük kütləsi ilə birlikdə tətbiq edilməsinin effektivliyində mühüm bir amil olduğunu təxmin edirik. Yəni K2 vitamini tətbiqi, yüksək dərəcədə istehsal olunmuş osteokalsinin D3 vitamini ilə karboksilasiyasını artırır və bu da sümük toxumasında minerallaşmada kəskin bir artıma səbəb olur. Bu səbəbdən D3 vitamini və K2 vitamininin kombinə edilmiş tətbiqi bu işdə ya D3 vitamini, ya da K2 vitamininin tək bir tətbiqi nəticəsində ortaya çıxan lumbar fəqərələrin SMS artımını artırdı. Bu sınaqda serum və sidikdə sümük əmələ gəlməsini və udma göstəricilərini ölçə bilmədik. Bu səbəbdən D3 vitamini və ya K2 vitamininin lumbar fəqərələrin SMS -nı artırması və bunların birləşməsinin osteoporozlu postmenopauzal qadınlarda bu SMS artımını artırma mexanizmini aydınlaşdırmaq üçün əlavə tədqiqatlara ehtiyac var. Osteoporoz müalicəsinin son nöqtəsi osteoporotik qırıqların qarşısını almaqdır. Bu tədqiqatda vertebral qırıqların görülmə tezliyini qiymətləndirə bilmədik. D3 vitamini və K2 vitamininin birləşməsinin osteoporotik qırıqlar hallarına təsirini aydınlaşdırmaq üçün çox sayda insanın iştirakı ilə əlavə tədqiqatlar aparmaq lazımdır.

Nəticə olaraq, bu işdəki tapıntılar, osteoporoz olan postmenopauzal qadınlarda ya D3, ya da K2 vitamininin verilməsinin lumbar fəqərələrin SMS -nı artırdığını və D3 vitamini ilə K2 vitamininin birləşməsinin bu artımı göstərdiyini göstərir. D3 vitamini və K2 vitamininin kombinə edilmiş tətbiqi osteoporozlu postmenopauzal qadınlar üçün faydalı bir müalicə ola bilər.

Yuxusuzluq problemi nədir? Yuxusuzluq xəstəliyi haqqında məlumat

Dr. Azad Ağayev

Bu və ya saytdakı digər məqalələrin istifadəsi zamanı istinad etməyiniz və www.medicalgroup.az saytına linklə yönləndirmə etməniz mütləqdir. Bütün müəllif hüquqları qorunur.