Körpələrdə tənəffüs yollarının tıxanması üçün ilk yardım tövsiyələri

Tənəffüs yolu tıxanması və boğulma halları, 18 yaşdan kiçik uşaqlar və körpəlar arasında ən çox ölüm səbəbidir.

Tənəffüs yolu tutulması zamanı bunun, tam və ya qismən tıxanma olduğunu ayırd etmək lazımdır. Bunu bütün ailələr və cəmiyyət bilməlidir. Qismən tıxanma nədir? Tam tıxanma nədir? Çünki ikisinin müalicəsi fərqlidir. Biz, şübhəsiz ki, qismən tıxanması olan bir körpə üçün tam tıxanma müdaxiləsi həyata keçirmirik. Qismən tıxanma nədir? Təsəvvür edin, körpə ağzına yad cisim apardı. Tənəffüs yolu bağlanır və körpə nəfəs almaqda çətinlik çəkir və öskürməyə başlayır. Ancaq öskürərkən körpəylə ünsiyyət qura bilirsinizsə, körpənin öskürək və ağlama səsini eşidirsinizsə, bu qismən tıxanmadır. Bu zaman körpəni götürüb sinəniz üzərinə qoymaq və körpənin sanki qazını çıxarırmış kimi öskürmsinə yardım etmək lazımdır. Körpə öskürək və ağlamağa davam edirsə, körpənin boğazına baxmaq lazımdır. “körpənin boğazındakı yad cismin çıxıb-çıxmadığını yoxlamaq lazımdır və ən yaxın tibb müəssisəsinnə çatdırmaq lazımdır..

Tam tıxanma zamanı nə etməliyik?

“Əgər körpənin nəfəsi tamamilə kəsilibsə və göyərməyə başlayırsa, heç bir səs çıxara bilmirsə, biz buna tam tıxanma deyirik. Tam tıkanmaya müdaxiləmiz çox fərqlidir. Tam tıxanma yaşayan körpə 1 yaşından azdırsa, onu, üzü üstə qolumuzun üzərinə qoyub kürəyinə ovuc içi ilə 5 dəfə vurmalıyıq. Onun kürəyinə 5 dəfə vurduqdan sonra körpəni üzü yuxarı çevirib ağzında yad cisim olub-olmadığını yoxlamalıyıq. Əgər yad cisim çıxmayıbsa, iki barmağımızla körpənin qarnına 5 dəfə basmalıyıq. Körpə yad cismi çıxarana qədər bunu təkrarlamalıyıq. Əgər körpə 1 yaşdan böyükdürsə, böyüklər kimi qarnına basaraq "Heimlix" manevrası deyilən üsuldan istifadə etməliyik. körpənin arxasına keçib, onun döş sümüyünün üzərinə əlimizi qoyub özümüzə doğru çəkirik. Çəkdikdən sonra yad cismin çıxıb-çıxmadığını görməliyik. 

'Heimlich manevrası 1 yaşından aşağı edilməməlidir'

1 yaşdan aşağı bu manevri etməməyimizin səbəbi bədən quruluşunun böyüklərdən çox fərqli olmasıdır. Bu metodu 1 yaşa qədər körpələrə etsək körpələrdə qaraciyər və dalağın zədələnməsinə və ya ürək zədələnməsinə səbəb ola bilərik”.

"Ən əsası soyuq-qanlılığımızı qorumaqdır"

Xüsusilə belə vəziyyətlərdə panikaya düşməməliyik. Əsas qayda sakit qalmaqdır. Bu müdaxiləni etdikdən sonra ən qısa zamanda səhiyyə müəssisələrinə çatdırmalı və ya 103-ə zəng etməliyik. Bu müdaxilələrdən sonra körpə nəfəs almağa başlayıbsa, körpəni yan üstə uzadaraq yenə də səhiyyə müəssisələrinə aparılmalı və körpəyə oksigen verilməlidir. Boğulma prosesi davam edərsə, ürək və tənəffüs masajı etməliyik ki, bu da ilk yardım qaydalarına aiddir”.

Dr. Azad Ağayev